Meslek hayatımın 17. yılında ve severek yaptığım hemşirelikte her gün farklı hastalıklara sahip, cerrahi operasyon geçirmiş insanlara faydalı olmak bana mutluluk veriyor. İyi ki bu mesleği yapıyorumun mutluluğu…
Yine bir iş günü; ilkbaharın kendini yeni yeni hissetirdiği Nisan ayında gündüz nöbetime meslek hayatımın ilk günkü heyecanıyla geldim. Hastalarımı teslim aldıktan sonra yatış ofisi korkulu bakışlarla ve merakla etrafını inceleyen bir hasta getirdi. Hastayla tanıştıktan sonra dosyasını alarak hazırlıkları yapmak için hastanın yanından ayrıldım. “Morbid Obesite Cerrahisi” kararıyla 126 kg, vücut kitle indeksi 42 olan bayan hastamın değerlendirmelerini yaparken ameliyattan ne kadar korktuğu, tedirginliği cümlelerine yansıyordu. Hastam kilosundan utanan bir bireydi. Sosyal hayatında kilosundan ötürü dışlanmış, dalga konusu olmuş ve çevresindeki insanların bu yaklaşımı onu çok üzmüştü. “Mağazaya gidiyorum, içeri girer girmez size göre beden yok diyorlar ve etrafınızda hep size yargılayan parmaklar var” diyordu. Psikolojisi de etkilenmişti, dokunmam gereken başlıklardan biride buydu.
Biliyordum ki obezite cerrahisi uygulanacak hastalarda ameliyat sonrası dönemde de hastaya beslenme alışkanlıkları ile ilgili sorumluluklar düşeceği için, hastaların bu yöndeki davranışsal durumlarının ameliyat öncesinde değerlendirilmesi gerekiyordu. Ön yargılarla, internet bilgileriyle gelmişti ve devamlı sorular soruyordu. İlk işim bilgi eksikliğini gidermekti, tüm sorularını ve ihtiyacı olan bilgileri aktararak rahatlatmayı başarmıştım.
Hastanın damaryolunu açmak biraz zor olacaktı; kendisi de daha önceki deneyimlerinden “damar yolum kolay açılamıyor, çok canım acıyor” demişti. Damarlarını göremiyor, hissedemiyordum. Damar yolunu nereden açacağımıza sohbet ederek birlikte karar verdik ve anatomik olarak el üzerinde zor da olsa hissedebildiğim yerden açabilmiştim. Bu duruma hastam kadar bende mutlu oldum. Hazırlıklarını yaptıktan sonra ameliyathaneye götürdüm ve ameliyathane transferinde ekiple tanıştırarak “ameliyat sonrası yine ben teslim alacağım sizi” diyerek ayrıldım. Alana gelir gelmez hemen ameliyat komplikasyonları ve hemşirelik bakımı başlıklarını gözden geçirerek hastama özel multidisipliner yaklaşımlarımı hazırladım. Ameliyathaneden teslim aldığımda kendine gelmiş, ağrısı olduğunu ifade ediyordu. Odasına alarak tedavilerine başladım ve ağrı kontrolünü sağladım. Hastamın hava yolu açıklığı, vital bulgu takipleri, dolaşım, derin ven trombozu, deri ve yara iyileşmesi gibi takiplerini yaptım.
Hastam gün geçtikçe iyileşiyordu. Post op dönemi komplikasyonsuz atlatmıştık, taburculuk günü gelmişti. Taburculuk eğitimlerini hem hastama hem de aile bireylerine anlatarak beslenmenin önemini vurguladım. En önemli nokta beslenmedeki davranış değişikliğinin sağlanmasıydı.
Hastam taburcu olurken “yeni bir ben var artık” diyerek mutlu, kendinden emin ve öz güvenini kazanmış olarak taburcu oldu. Hasta bakımı ve tedavi sürecinin ekip işi olduğunun resmiydi bu, hepimiz çok mutluyduk. Aradan geçen 3 yıla rağmen hastamla hala görüşüyorum; 80 kiloya düşmüş, sağlıklı, mutlu bir birey olarak hayatına devam ediyor.
Ekip olarak bir kez daha gördük ki hemşire ameliyat sonrası dönemde hastanın yaşam biçiminde meydana gelecek değişikler konusunda hastayı desteklemeli ve uyumu kolaylaştırıcı bireysel sağlık eğitimi vermelidir. Bakım sürecinde, sağlık çalışanlarının obez hastaya yönelik profesyonel tutum içinde olması bakımın kalitesini ve hastanın memnuniyetini arttıracak faktörler arasında yer almaktadır.
Hazırlayan: Mehmet Ertaş
Acıbadem Kayseri Hastanesi Kat B Blok Ekip Lideri
Hazırlanma Tarihi: 28.08.2018