- Fontan; tek ventrikül anomalisi (kalbin sadece tek bir karıncığının gelişmiş olması) olarak bilinir.
- Fontan ameliyatı 4 aşamadan oluşmaktadır. Bu aşamalar; Pulmoner Bant, Şant, Glenn, Fontandır.
- Tüm bu ameliyatlar 1 ay-5 yaş arasında gerçekleşir.
- Doğum kilosunun düşük olması, yenidoğan ve bebeklik çağında emerken yorulma, dudaklarda ve parmak uçlarında morarma, sık sık solunum yolu enfeksiyonuna maruz kalma, kilo alamama, yorgunluk başlıca belirtilerindendir.
- Fontan ameliyatına gelen çocukların oksijen değerleri %70-80 arasında seyretmektedir. Operasyon sonrasında %85-95 arasında seyretmeye başlar ve bu değer normal kabul edilir.
- Tanı yöntemleri ise başlangıçta Eko ve Anjiografidir. Sonrasında Cerrahiye karar verilir.
- Fontan operasyonu sonrasında postoparatif dönemde görülen en önemli komplikasyon Şilotorakstır. Şilotoraks plevra ve perikardiyal sıvının süt görünümünde olmasıdır. Toraks ve mediastan toraks tüplerinden süt görününüm de sıvı drenajı gözlemlenir. Drenlerden gelen miktarı 24 saatte 500-600 ml drenajı görebilir. Hastadan hastaya da değişim göstermektedir.
- Şilotoraksın en önemli tedavisi Samostatin infüzyonunun başlanmasıdır. Yanıt alınamadığı durumlarda pudralama işlemi de yapılabilir.
- Şilotoraks gelişen hastaların beslenmeleri çok önemlidir. Yağsız beslenmeleri gerekmektedir.
- Evde bakımda ise;
- Banyo yapılabilir fakat yara yeri liflenmemeli sadece sabunlu su yara yerinin üzerinden akıtılmalıdır.
- İlaçlar düzenli kullanılmalıdır. Yaralanmalara dikkat edilmeli antikuagülan kullanımına bağlı kanamalar fazla olabilir.
- Az yağlı ve tuzsuz beslenilmelidir.
- Yara yerinde akıntı, ateş, dudaklarda parmak uçlarında morarma gibi durumlarda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
KAYNAKÇA
- Ersin Erek, ‘Tek Ventrikül Anomalileri’, https://www.ersinerek.com/tek-ventrikul-anomalileri Erişim: 22 Eylül 2022
- Sağlam, G, Sarıoğlu, A. (2014). Fonksiyonel Tek Ventriküllü Hastalarda Fontan Operasyonu: Seyir, Prognoz ve Komplikasyonlar. Dergipark, 5:186-192.
- Demirpençe, S, Tunca, S, Güven, B, Alayunt, A, Tavlı V, (2016). Fontan Operasyonu Sonrası Şilotoraks Gelişen Olguda Oktreotidin Etkinliği. Dergipark, 2:75-79.
- Taner Yavuz, ‘Tek Ventrikül ve Fontan Dolaşımı’ https://www.drtaneryavuz.com/tek-ventrikul-ve-fontan-dolasimi Erişim: 22 Eylül 2022.
- Acıbadem, ‘Çocuk Kalp Ameliyatları Öncesi ve Sonrası Hakkında’ https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/cocuk-kalp-ameliyatlari-oncesi-ve-sonrasinda bilmeniz-gerekenler Erişim: 22 Eylül 2022.
Hem. Duygu Yıldırım
Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi
3.Kat Klinik Eğitim Hemşiresi