Bir hastanenin Genel Yoğun Bakım Ünitesinde (GYBÜ) her türlü mikroorganizma karşınıza çıkabilmektedir. 2015 yılında, GYBÜ’ de bir hastamızın klinik tablosunda bozulma ve ateş yüksekliği görünce gerekli kültürlerini aldık. Aldığımız transtrakeal aspirat kültüründe o ana kadar hiç duymadığımız bir bakteri olan Elizabethkingia meningoseptica üredi. Ben bakterinin ismini ilk kez duyuyordum, tabi hemen araştırma çalışmalarına başladım. Gram negatif bir bakteri olduğunu, nemli yerlerde yaşadığını öğrenmiştim ilk etapta… Bakterinin ismini “Kraliçe” koyduk…
Türkiye’den daha önce bildiren sadece 1-2 kurum vardı. Biz bakterinin antibiyogramı da çalışılmadığı için öncelikle Enfeksiyon Kontrol Uzmanı (EHU) ile birlikte antibiyogram çalışılması için laboratuvar ile görüştük. Hastayı tedavi etmek için uygun antibiyotikleri hekimimiz planladı ve hastayı izlemeye başladık. Hastayı hemen “sıkı temas izolasyonuna aldık” çünkü bildiğimiz bütün antibiyotiklere karşı dirençli idi maalesef… Hemen hemşirelere ve ekibe bakteri hakkında hızlıca hizmet içi eğitim verip, alanda kontrolü sağlamaya çalıştık. Birkaç gün sonra diğer hastada kötüleşti, yine tabi ki kültürlerini aldık o hastanın da… Hop yine bizim “Kraliçe” çıkmış sahneye, ne görelim öbür hastada da aynı bakteri… Hemen epideminin kontrolü çalışmalarına başladık; çizelgeler oluşturduk, süreç sahiplerini atadık, tüm temizlikleri ve el hijyeni uyumunu kontrol ettik. Her şey olması gerektiği gibi ilerliyor görünüyordu. El hijyeni uyumunu artırmamıza ve temizlikleri uygun yaptığımıza rağmen ve tüm kontroller etkin yapılıyorken nerde idi bu bakteri?
Elime kültür çubuklarını alıp kültür almaya başladım. Özellikle nemli olan tüm yüzeylerden, hasta silme kaplarından, komottan, lavabolardan, buzdolabından, ventilatörlerden, hasta yatakları, hasta başı üniteleri, etajerler ve buz makinesi… 4 yataklı yoğun bakım ünitesinde toplam 32 yerden kültür almıştım, birkaç gün sonra kültür sonuçları çıktı. Bizim “Kraliçe” nerde mi ortaya çıktı?
Dikkat: Buz makinesinde! Buz makinesini temizledik önce, teknik servis tüm detay parçalarını söktü makinenin, tekrar tekrar temizledik ancak aldığımız kontrol kültüründe hala bakteri üremeye devam ediyordu. Sonuç olarak buz makinesini alandan çıkardık ve “ Kraliçeden” bu sayede kurtulduk. Sonraki hiçbir hastada üreme olmadı, üremesi olan hastalara ne mi oldu?
Çok şükür onları da tedavi ettik, anlayacağınız “Kraliçe “ bizi yıkamadı…
Enfeksiyon kontrol ve önleme prosedürlerine uyulması ve Hastane İnfeksiyonları Derneği’nin söylediği gibi “sıfır tolerans, sıfır enfeksiyon” sloganıyla hareket edilmesi önemlidir.
Hazırlayan: Yeliz Gökay
Acıbadem Kocaeli Hastanesi
Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi
Hazırlama Tarihi: 25.02.2019